#1. Piąta największa wyspa Morza Śródziemnego

Największa i najbardziej zaludniona spośród wszystkich greckich wysp – taka właśnie jest Kreta. W sprzyjającym sezonie, a ten trwa naprawdę długo, do ponad 650 tys. lokalnych mieszkańców dołączają rzesze turystów spragnionych słońca, wody i beztroskiego wypoczynku w bez mała filmowych klimatach. Przy okazji Kreta jest też piątą największą wyspą Morza Śródziemnego, ustępując jedynie Sycylii, Sardynii, Cyprowi oraz Korsyce.

#2. Tam, gdzie narodził się sam Zeus

Urodzić się na Krecie to nie byle co. Oznacza to bowiem pójście w ślady najpotężniejszego z potężnych, głowy greckich bogów – Zeusa. To właśnie na Krecie miał on przyjść na świat. W jaskini… tyle że nie ma pewności co do tego, w której. O tę imponującą nobilitację walczą dwie – na górze Dikte bądź Ida. Boskie dzieciństwo nie należało do łatwych, bo młody Zeus zmuszony był się ukrywać. Wykarmiła go więc koza Amaltea, a nad jego rozwojem czuwały nimfy oraz kureci, bóstwa opiekuńcze.

#3. Miejsce, w którym dużo się dzieje (i działo)

Będąc na Krecie – nawet tylko podczas kilkudniowego urlopu – nie sposób się nudzić. Bogata historia – oraz mitologia – sprawiają, że praktycznie na każdym kroku można natknąć się na coś ciekawego. To w końcu na Krecie znajdować się miał labirynt, w którym król Minos uwięził Minotaura. To także z Krety próbowali zawinąć się Ikar i Dedal, kiedy ten pierwszy podleciał zbyt blisko słońca, co skończyło się dlań – jak doskonale wiadomo – wyjątkowo nieprzyjemnie.

#4. Mekka wynalazców – albo public relations

Autorstwo naprawdę starych wynalazków częstokroć trudno jednoznacznie ustalić – tym bardziej że im lepszy wynalazek, tym więcej miewa ojców. Historia ma też dużą tendencję do bycia przekłamywaną, bo i jak zweryfikować opowieść o czymś, co miało wydarzyć się np. dwa tysiące lat temu? Niezależnie więc od tego, czy w stu procentach słusznie czy też nieco na wyrost, za kreteńskie wynalazki uważa się monety, brukowane drogi, ogrzewanie podłogowe czy podziemną kanalizację.

#5. Wystrzałowa zabawa – aż nazbyt dosłownie

Wielkanoc, a może wesele na Krecie? Spodziewając się zabawy we w miarę jednak bezpiecznym, np. polskim, stylu, można zostać solidnie zaskoczonym. Czy pozytywnie, to jednak kwestia względna, ponieważ na Krecie – gdzie przepisy są pod tym względem najłagodniejsze w całej Grecji – panuje wielka miłość do broni. Wielu Kreteńczyków nosi przy sobie pistolety, niektórzy karabiny czy wręcz granaty. Dlaczego? Bo mogą. Zamiast fajerwerków salwa z broni palnej nie jest niczym zaskakującym. Warto wiedzieć jednak, że nie jest to bardzo długa tradycja, a raczej produkt lat 70. i 80. ubiegłego stulecia.

#6. Z antychrystem na talerzu

Jednym z określeń, jakie można często usłyszeć na Krecie, jest antikristo, które Polakom może kojarzyć się z antychrystem. Grecy mają jednak związane z nim zupełnie inne, znacznie ciekawsze – i mniej obarczone religijnymi nawiązaniami – skojarzenia. Bo antikristo dosłownie oznacza „przez ogień”. Niedosłownie, a praktycznie, zaś tradycyjną dla Krety technikę przygotowywania mięsa, które przekrawa się na cztery części, nabija na szpikulce i piecze rozlokowane wokół ognia.

#7. Na początku było… drzewo

O ile z tym, czy dany wynalazek faktycznie po raz pierwszy zastosowany został w takim czy innym miejscu można dyskutować, o tyle trudniej dyskutować z faktem, że to właśnie na Krecie rośnie prawdopodobnie najstarsze drzewo oliwne na świecie. Znajduje się w Vouves, wygląda imponująco – ale jeszcze bardziej imponująca przedstawiają się szacunki dotyczące jego wieku. Według naukowców drzewo oliwne to rośnie już od ok. 4 tysięcy lat. Doświadczyło więc niemałej porcji historii.